Πώς να μεγαλώσουμε παιδιά χωρίς φοβίες
Posted on
January 2, 2023
in ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΑ, ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ
Ένα παιδί που συνηθίζει από μικρό να ζει μέσα στον φόβο, στερείται εκτός όλων των άλλων ένα από τα απαραίτητα εφόδια της ζωής: το θάρρος. Πώς όμως θα βρούμε την ισορροπία ανάμεσα στην προστασία και την υπερπροστασία; Ανάμεσα στον περιορισμό και την ενθάρρυνση;
Για αρχή ας εστιάσουμε την προσοχή μας στις παρακάτω επισημάνσεις των ειδικών. Σίγουρα θα μας βοηθήσουν να αποφύγουμε πολλά και μοιραία λάθη.
- Υπερπροστασία: Όταν ένας γονιός προστατεύει τα παιδιά του περισσότερο από όσο χρειάζονται, τα εμποδίζει να αποκτήσουν καινούριες δεξιότητες και να εμπιστευτούν τον εαυτό τους. Με λίγα λόγια, τα εμποδίζει να μεγαλώσουν!
- Διαχείριση του δικού μας άγχους: Τα άγχη και οι φόβοι των γονιών μεταφέρονται συχνά αυτούσια στα παιδιά. Η πιο συχνή αιτία για τις παιδικές φοβίες είναι το άγχος των γονιών τους.
- Υπερβολικές προσδοκίες: Συχνά οι γονείς έχουν μη ρεαλιστικές προσδοκίες από τα παιδιά τους, με αποτέλεσμα να τα φορτώνουν με άγχος και να τους δημιουργούν ένα αίσθημα ανεπάρκειας. Το παιδί που νιώθει ανεπαρκές καταφεύγει συχνά σε αποφευκτικές ή/και φοβικές συμπεριφορές.
- Η κατάλληλη στιγμή: Είναι λάθος να πιέζεται το παιδί να κάνει πράγματα που δεν είναι έτοιμο να κάνει. Τα παιδιά μεγαλώνουν, αναπτύσσονται και μαθαίνουν με τον δικό τους ρυθμό. Χρειάζονται υπομονή και κατανόηση. Ναι στην ενθάρρυνση, όχι στην καταπίεση και την κριτική.
- Η ανεξαρτητοποίηση του παιδιού: Οι γονείς, στην προσπάθειά τους να κάνουν το παιδί τους ανεξάρτητο, τις περισσότερες φορές βιάζονται. Τα παιδιά χρειάζονται κάποιον δίπλα τους μέχρι να νιώσουν τα ίδια έτοιμα να ξεκινήσουν τις εξερευνήσεις τους. Οποιαδήποτε πίεση προς αυτή την κατεύθυνση φέρνει τα αντίθετα αποτελέσματα.
- Η βίαιη συμπεριφορά: Δεν είναι απαραίτητο οι δέκτες της βίαιης συμπεριφοράς να είναι τα ίδια τα παιδιά. Ακόμα και αν ο γονιός είναι βίαιος προς άλλα μέλη της οικογένειας ή και άτομα εκτός οικογένειας, ή ακόμα και προς τον εαυτό του (π.χ. γονιός με πολλά νεύρα που φωνάζει και σπάει πράγματα), το παιδί μπορεί να αναπτύξει φοβικές συμπεριφορές.
- Οι δικές μας ανασφάλειες ή προκαταλήψεις: Η έλλειψη εμπιστοσύνης των γονιών στον εαυτό τους ή στους άλλους, καθώς και η καχυποψία, ενισχύουν το αίσθημα της απειλής. Όσο καλύτερα νιώθει ο γονιός με τον εαυτό του και με τους άλλους τόσο πιο πιθανό είναι να αισθάνεται και το παιδί του ήρεμο και χωρίς περιττούς φόβους.
- Ασάφεια και μεταφορικός λόγος: Τα παιδιά πολύ μικρής ηλικίας δεν μπορούν να ξεχωρίσουν τον συμβολικό ή μεταφορικό λόγο, με αποτέλεσμα κάποιες φορές να αρχίσουν να φοβούνται πράγματα που ούτε μας περνάνε από το μυαλό (π.χ. να πεθάνει κάποιος και να τους πούμε ότι «πήγε στον ουρανό» και μετά να αρχίσουν να φοβούνται κάθε φορά που ο γονιός χρειάζεται να ταξιδέψει με το αεροπλάνο).
- Ο «ατρόμητος» γονιός: Οι γονείς που δεν έχουν επαφή με τους δικούς τους φόβους ενδέχεται να εκθέσουν το παιδί σε πραγματικούς κινδύνους. Ναι λοιπόν στην ψυχραιμία, όχι στην υπερπροστασία, αλλά όχι και στην ανεπεξέργαστα ατρόμητη στάση απέναντι σε πράγματα και καταστάσεις!
- Τα ακατάλληλα για ανηλίκους θεάματα: Πολλοί γονείς επιτρέπουν στο παιδί να βλέπει ακατάλληλα για την ηλικία του θεάματα. Δυστυχώς στις μέρες μας πολύ συχνά τα παιδιά έχουν πρόσβαση σε ακατάλληλο για την ηλικία τους υλικό (π.χ. μέσω YouTube). Οι γονείς χρειάζεται να είναι δίπλα στο παιδί και να επιλέγουν με μεγάλη προσοχή αυτά που βλέπει.