Εμμηνόπαυση; Ε, και λοιπόν;
Μήπως είναι καιρός να απομυθοποιήσουμε την εμμηνόπαυση και να σταματήσουμε να την φοβόμαστε ή και να την… κρύβουμε όταν μας συμβαίνει;
Είναι βέβαια γεγονός ότι αυτή η φυσιολογική φάση της ζωής κάθε γυναίκας επηρεάζει, όπως άλλωστε κάθε ορμονική αλλαγή, το σώμα και την ψυχολογική της διάθεση, όμως τίποτα τρομερό και φοβερό δεν συμβαίνει κατά την εμμηνόπαυση.
Σήμερα η επιστήμη είναι σε θέση να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά και ανώδυνα κάθε σύμπτωμα που πιθανόν να εμφανιστεί κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, και δεν είναι καθόλου τυχαίο το γεγονός ότι οι γυναίκες που κατά την εμμηνόπαυση και μετά, παραμένουν όμορφες, δραστήριες, δημιουργικές, χαρούμενες και… ερωτεύσιμες είναι πλέον πάρα πολλές!
Αρκεί λοιπόν λίγη υπομονή, λίγη ψυχραιμία και μερικές βασικές γνώσεις ώστε όλες να τα βγάλουμε πέρα μια χαρά με την εμμηνόπαυση!
Το πρώτο και βασικό που πρέπει να γνωρίζουμε είναι ότι η ηλικία κατά την οποία αρχίζει αυτή η φάση ζωής διαφέρει από γυναίκα σε γυναίκα και το ίδιο ισχύει για τη διάρκεια της και για τα σωματικά συμπτώματα που πιθανόν να βιώσουν, καθώς και για τις όποιες αλλαγές στη ψυχική τους διάθεση.
Οι περισσότερες γυναίκες τη βιώνουν γύρω στα 50, αλλά μπορεί να αρχίσει και νωρίτερα, ενώ η διάρκειά της σε αρκετές περιπτώσεις μπορεί να ξεπεράσει τα 3 χρόνια.
Εννοείται ότι κατά τη διάρκεια της εμμηνόπαυσης ο καλύτερος φίλος της γυναίκας είναι ο γυναικολόγος της, με τον οποίο θα πρέπει να συζητάει ό,τι της συμβαίνει.
Πώς επηρεάζει η εμμηνόπαυση το σώμα μας
Αρχικά παρατηρούνται διαταραχές της εμμήνου ρύσεως και σταδιακή μείωσή της, μέχρι να σταματήσει εντελώς. Παράλληλα μπορούν να εμφανιστούν ένα ή περισσότερα από τα παρακάτω συμπτώματα:
- Εξάψεις
- Πονοκέφαλος
- Ζάλη
- Αϋπνία
- Νυχτερινές εφιδρώσεις
- Συχνουρία
- Ελάττωση των κολπικών υγρών ή και ξηρότητα του κόλπου
- Αλλαγές στην επιδερμίδα
Πώς επηρεάζεται η νοητική και ψυχική μας κατάσταση
Δεδομένου ότι κάθε εναλλαγή στη σωματική μας κατάσταση επηρεάζει την νοητική και ψυχική, και αντίστροφα, δεν υπάρχει λόγος να ανησυχήσουμε αν βιώσουμε ένα ή περισσότερα από τα παρακάτω:
- Συχνές συναισθηματικές αλλαγές
- Μελαγχολία ή και κατάθλιψη
- Αδυναμία συγκέντρωσης
- Ελάττωση της μνήμης
- Ελάττωση της σεξουαλικής επιθυμίας
- Ενοχλήσεις κατά την σεξουαλική επαφή
Ο λόγος στην επιστήμη
Η μείωση των οιστρογόνων και της προγεστερόνης που παρατηρούνται κατά την εμμηνόπαυση εκτός από το αναπαραγωγικό σύστημα της γυναίκας επηρεάζει και άλλα συστήματα του οργανισμού της και, σύμφωνα με την Υπηρεσία Υγείας των Γυναικών (OWH) του αμερικανικού υπουργείου Υγείας, και σε αυτά πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή ώστε να αποφευχθεί οποιαδήποτε δυσλειτουργία.
- Αναπαραγωγικό σύστημα : Εκτός από τις ωοθήκες και τη μήτρα, η εμμηνόπαυση επηρεάζει και άλλα τμήματα του αναπαραγωγικού συστήματος. Όταν η γυναίκα δεν έχει πια περίοδο, δεν παρουσιάζει την πάχυνση της βλέννας του τραχήλου στο μέσον του έμμηνου κύκλου που οφειλόταν στην ωορρηξία. Επιπλέον, παρουσιάζει κολπική ξηρότητα και μείωση της ερωτικής επιθυμίας, ενώ η κολπική ξηρότητα συχνά καθιστά επώδυνο το σεξ. Η χρήση λιπαντικού κατά το σεξ μπορεί να μειώσει τον πόνο, ενώ ειδική αντιμετώπιση μπορεί να χρειαστεί αν παράλληλα εμφανιστεί και μείωση της ερωτικής επιθυμίας.
- Ενδοκρινικό (ορμονικό) σύστημα: Η έλλειψη των οιστρογόνων προκαλεί τις εξάψεις, που αποτελούν το πιο χαρακτηριστικό σύμπτωμα της εμμηνόπαυσης. Οι εξάψεις προκαλούν αιφνίδιο αίσθημα ζέστης, εφίδρωση και αναψοκοκκίνισμα του δέρματος στο πρόσωπο. Μπορεί να εμφανιστούν ξαφνικά οποιαδήποτε ώρα της μέρας ή της νύχτας και να διαρκέσουν από λίγα δευτερόλεπτα έως αρκετά λεπτά κάθε φορά. Οι αλλαγές στον τρόπο ζωής είναι εξαιρετικά σημαντικές για την πρόληψη και την διαχείριση των εξάψεων. Σε αυτές συμπεριλαμβάνονται: Αποφυγή της καφεΐνης, των καυτών ροφημάτων και του αλκοόλ, καθώς και τεχνικές χαλάρωσης όπως η ήπια σωματική άσκηση και ο διαλογισμός. Επίσης συχνά παρατηρείται αύξηση του σωματικού βάρους, με συσσώρευση των κιλών στην κοιλιά. Η αύξηση αυτή οφείλεται στη μείωση των καύσεων, λόγω της εμμηνόπαυσης. Επομένως, η γυναίκα χρειάζεται να αναπροσαρμόσει τη διατροφή της.
- Νευρικό σύστημα: Η εμμηνόπαυση μπορεί να επηρεάσει την ψυχική μας διάθεση. Μπορεί να αισθανόμαστε χαρούμενες και γεμάτες αυτοπεποίθηση τη μία ημέρα και κακοδιάθετες την επομένη. Μπορεί επίσης να νιώθουμε εκνευρισμό και να μας διακατέχει αίσθημα ανησυχίας χωρίς φανερό λόγο. Η εμμηνόπαυση μπορεί να είναι εκλυτικός παράγοντας άγχους ή κατάθλιψης. Εάν η έντονη ψυχική κατάπτωση ή το άγχος επιμένουν είναι σημαντικό ζητήσουμε ψυχολογική υποστήριξη. Για άγνωστους λόγους η εμμηνόπαυση μπορεί να επηρεάσει και τη μνήμη. Η απώλεια μνήμης είναι πιο συχνή με την πρόοδο της ηλικίας, αλλά παραμένει άγνωστο εάν αυτό σχετίζεται με την εμμηνόπαυση ή υπάρχει κάποια άλλη υποκείμενη αιτία.
- Ουροποιητικό σύστημα:Η μείωση των οιστρογόνων μπορεί να οδηγήσει στην συχνουρία και σε κάποιες ευτυχώς λίγες περιπτώσεις στην διαρροή μικρής ποσότητας ούρων κατά το φτέρνισμα, το γέλιο ή το σκύψιμο. Η συχνή ούρηση μπορεί επίσης να εμποδίζει τον ήσυχο ύπνο το βράδυ.
- Καρδιαγγειακό σύστημα:Τα οιστρογόνα ασκούν προστατευτική δράση στην καρδιά. Η μείωση των επιπέδων τους μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση του κινδύνου εκδήλωσης καρδιαγγειακών προβλημάτων. Αυτό σημαίνει ότι χρειάζεται να συμπεριλάβουμε στο τσεκάπ μας επιπλέον εξετάσεις και με το παραμικρό σύμπτωμα να επισκεπτόμαστε τον γιατρό μας.
- Μυοσκελετικό σύστημα: Η εμμηνόπαυση μπορεί να οδηγήσει στην μείωση της οστικής μάζας (οστεοπενία) και στην οστεοπόρωση. Η συνέπεια είναι αυξημένος κίνδυνος κατάγματος των οστών. Η απώλεια της μυϊκής μάζας που φυσιολογικά συμβαίνει μετά την ηλικία των 40 ετών, μπορεί να επιταχυνθεί μετά την εμμηνόπαυση. Επιπλέον, οι αρθρώσεις μπορεί να γίνουν πιο δύσκαμπτες και να πονάνε. Για την πρόληψη και την αντιμετώπιση τέτοιου είδους καταστάσεων η συστηματική γυμναστική σε συνδυασμό με κάποιες αλλαγές στη διατροφή μας είναι ό,τι καλύτερο μπορούμε να κάνουμε για να έχουμε… το κεφάλι μας ήσυχο.
Συμπέρασμα
Όλα τα παραπάνω, καθώς αποτελούν μια υπενθύμιση του γήρατος και της θνητής φύσης του ανθρώπου, σε συνδυασμό με τα κοινωνικά στερεότυπα περί θηλυκότητας, όσο και αν τα γνωρίζει μια γυναίκα, όσο προετοιμασμένη και αν είναι για να τα αντιμετωπίσει, είναι φυσικό να την επηρεάσουν αρνητικά. Δυστυχώς δεν είναι λίγες οι γυναίκες που νιώθουν ντροπή επειδή μπήκαν στην εμμηνόπαυση, με αποτέλεσμα να σιωπούν, να μην εκφράζουν τις ανάγκες τους και να μην ζητούν βοήθεια για την αντιμετώπιση των δυσκολιών τους. Ευτυχώς όμως οι περισσότερες γυναίκες σήμερα απλώς περνάνε από τη φάση του «νιώθω λιγότερο νέα και ελκυστική», την οποία όμως εύκολα και γρήγορα μπορούν να ξεπεράσουν φροντίζοντας με περισσότερη προσοχή και αγάπη τον εαυτό τους.
Είναι πια καιρός οι πάντες να αντιληφθούν ότι οι γυναίκες μπορούν να παραμείνουν νέες, δραστήριες και όμορφές για πολλά-πολλά χρόνια μετά την εμμηνόπαυση!