Αυτοεκτίμηση: Ένα πολύτιμο δώρο από εμάς στον… εαυτό μας!
Η έννοια της αυτοεκτίμησης συγχέεται συχνά με την έννοια της αυτοπεποίθησης. Γι’ αυτό ας το ξεκαθαρίσουμε:
Η αυτοπεποίθηση αναφέρεται στο κατά πόσον ένας άνθρωπος πιστεύει ότι έχει δυνατότητες. Τέτοιες δυνατότητες μπορεί να είναι π.χ. η ευφυΐα του, οι γνώσεις του οι δεξιότητές του, τα ταλέντα του, η εμφάνισή του, οι ικανότητές του σε διάφορους τομείς της ζωής κ.λπ.
Η αυτοεκτίμηση αναφέρεται σε κάτι πιο ουσιαστικό: Στο κατά πόσον ένας άνθρωπος πιστεύει ότι διαθέτει αρετές όπως για παράδειγμα εργατικότητα, θάρρος, επιμονή, υπομονή, δύναμη θέλησης, σωφροσύνη, συνέπεια, ευσυνειδησία, καλοσύνη κ.λπ., οι οποίες του επιτρέπουν να αξιοποιεί τις ικανότητές του, κι επομένως να νιώθει δημιουργικός και να έχει καλή σχέση με τον εαυτό του.
Δηλαδή το αν και κατά πόσον έχουμε λίγες ή πολλές δυνατότητες, δεν επηρεάζει καθόλου το αν πιστεύουμε ότι αξίζουμε ως άνθρωποι. Γι’ αυτό και είναι τόσο μεγάλη η σημασία της αυτοεκτίμησης.
Δυστυχώς πολλοί είναι εκείνοι που δεν την διαθέτουν, αλλά ευτυχώς υπάρχει τρόπος για να την αποκτήσουν.
Το πρώτο βήμα είναι η αποδοχή του εαυτού μας, με τα συν και πλην του. Κανείς δεν είναι τέλειος! Τα προτερήματα και τα ελαττώματά μας αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της προσωπικότητάς μας, και μόνο αν τα αναγνωρίσουμε και τα αποδεχτούμε, θα μπορέσουμε να εξελιχτούμε, να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι και να εκτιμήσουμε τον εαυτό μας.
Γνωρίζοντας τα ελαττώματά μας μπορούμε, αν όχι να τα αποβάλουμε, σίγουρα πάντως να τα διαχειριστούμε καλύτερα, έτσι ώστε να μην μας επηρεάζουν αρνητικά στις επιλογές και αποφάσεις μας.
Αντίστοιχα, αναγνωρίζοντας τα προτερήματά και τις δεξιότητές μας, μπορούμε να τα καλλιεργήσουμε και να τα αξιοποιήσουμε.
Το δεύτερο βήμα είναι να μην εστιάζουμε στις ατέλειές και τις αδυναμίες ή τις αποτυχίες μας, καταλήγοντας ότι δεν αξίζουμε τίποτα, ή ότι δεν θα καταφέρουμε τίποτα στη ζωή μας.
Πρέπει να πιστέψουμε ότι όλοι οι άνθρωποι, επομένως κι εμείς μπορούμε, αν το θελήσουμε και το προσπαθήσουμε, να τα καταφέρουμε. Να πιστέψουμε ότι ο καθένας από μάς διαθέτει ένα τουλάχιστον ταλέντο, είναι σε κάτι μοναδικός! Και πάνω απ’ όλα πρέπει να κάνουμε ειρήνη με τον εαυτό μας, να τον αποδεχτούμε, να τον αγαπήσουμε, να γίνουμε οι καλύτεροι φίλοι!
Το τρίτο βήμα είναι να εστιάσουμε σε ό,τι καλό διαθέτουμε να εντοπίσουμε τα πράγματα που πάντα θέλαμε να κάνουμε και στα οποία είμαστε συνήθως καλοί, και να αποφασίσουμε να τα βάλουμε σε πράξη.
Η αυτοεκτίμηση είναι η αφετηρία του αυτοπροσδιορισμού και της ποιότητας της ανταπόκρισης των απαιτήσεων της ζωής. Με πιο απλά λόγια είναι η ματιά, είναι το βλέμμα που ρίχνει ο άνθρωπος στον εαυτό του κάθε φορά που τον θέλει σύμμαχό του. Η αυθεντική αυτοεκτίμηση, είναι ζωτικής σημασίας για την ευημερία και την ψυχική υγεία.
Βέβαια δεν είναι πάντα εύκολο να γνωρίζουμε τι θέλουμε πραγματικά και ποιοι είμαστε πραγματικά. Ακόμα και όταν το αντιληφθούμε, μπορεί να είναι δύσκολο να εκφράσουμε τον αληθινό εαυτό μας, όταν έρχεται σε αντίθεση με τις οικογενειακές ή κοινωνικές προσδοκίες, ή όταν κυριευόμαστε από το αίσθημα της αποτυχίας.
Κι εδώ έρχεται είναι το κρίσιμο σημείο στο οποίο χρειαζόμαστε βοήθεια. Και η καλύτερη είναι αυτή που μπορεί να μας προσφέρει η ψυχοθεραπεία. Καταθέτοντας στον ψυχοθεραπευτή τις εμπειρίες μας, τις σκέψεις και τα συναισθήματα που μας διακατέχουν, είναι πιο εύκολο να τα ξεκαθαρίσουμε και μέσα μας, να κατανοήσουμε τι έφταιξε και γιατί. Και όσο πιο καθαρά αρχίζουμε να βλέπουμε τα πράγματα, τόσο μεγαλύτερη δύναμη παίρνουμε, τόσο μεγαλώνει η σιγουριά μας για τα επόμενα βήματα.