Μαμά φοβάμαι…
Όλα τα παιδιά – και όχι μόνο τα παιδιά- στην καθημερινότητα τους, τείνουν να εμφανίζουν κάποιους φόβους. Είναι μία φυσιολογική αμυντική αντίδραση και ένα από τα βασικά συναισθήματα του ανθρώπου. Οι φόβοι δημιουργούνται, όταν τα μικρά μας αδυνατούν να εξηγήσουν είτε να συνειδητοποιήσουν, έναν πλασματικό κίνδυνο μέσα από τις σκέψεις τους.
Είναι πολύ σημαντικό να τονίσουμε όμως , πως ο φόβος διαφέρει από την φοβία.
Η πιο ευδιάκριτη λοιπόν διάκριση ανάμεσα στη φοβία και τον φόβο, έγκειται στο ότι η φοβία είναι μία υπερβολική αντίδραση του οργανισμού, σε μία “ανύπαρκτη” απειλή, ή σε κάποιον επικείμενο κίνδυνο, όχι όμως στην πραγματική του διάσταση. Σε αντίθεση, ο φόβος, που ορίζεται ως μία αναμενόμενη αντίδραση απέναντι σε έναν υπαρκτό κίνδυνο. Ο φόβος αποσκοπεί να μας προστατεύει, γι’αυτό και ενεργοποιεί την αδρεναλίνη και κατ’επέκταση την ετοιμότητα μας για να αντιμετωπίσουμε την απειλή, ενώ η φοβία γίνεται δυσλειτουργική.
Αν λοιπόν τα παιδάκια σας φοβούνται, τους κλέφτες, τα σκυλάκια, τους λύκους, το σκοτάδι, τη θάλασσα, ή οτιδήποτε άλλο, ακολουθήστε τα παρακάτω βήματα βοηθώντας τα να ξεπεράσουν και να αντιμετωπίσουν τους φόβους τους:
- Αρχικά, ακούστε τα προσεκτικά
Ενθαρρύνετε το παιδί σας να σας μιλήσει γι’αυτό που δείχνει να το απασχολεί. Ακούστε το με προσοχή. Αφήστε το να ξεδιπλώσει τα συναισθήματα του, μη έχοντας υπερβολικές αντιδράσεις, όπως αυτή της υπερπροστασίας. Πολλές φορές, μπορεί να θέλετε αυθόρμητα, να γελάσετε την ώρα που σας περιγράφει πώς αισθάνεται και τι φοβάται. Αποφύγετε το, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να το μπλοκάρετε.
- Μιλήστε του με στοργή και κατανόηση
Σκεφτείτε πόσο μεγάλες φαντάζουν στα παιδιά όλες αυτές οι “κακές” σκέψεις και οι εικόνες. Εξηγήστε του με απλά, κατανοητά λόγια τι από όλα όσα σας είπε είναι πραγματικό και τι όχι! Ο τόνος της φωνής καλό θα είναι να κυμαίνεται σε ήπιους τόνους εξασφαλίζοντας στο παιδί ασφάλεια και εμπιστοσύνη. Μην προβείτε σε βιαστικούς και μη αποτελεσματικούς τρόπους για να αντιμετωπίσετε ό,τι το φοβίζει. Οπλιστείτε με υπομονή.
- Το παιχνίδι βοηθάει
Παίζοντας παιχνίδια και αναφέροντας μέσα σε αυτό ΟΛΟΙ τους δικούς σας φόβους. Εδώ πρέπει να τονίσουμε ότι με αυτόν τον τρόπο, το παιδί θα συνειδητοποιήσει πως μερικοί, αν όχι όλοι, οι φόβοι του δεν είναι πραγματικοί! Επιπλέον, μέσα από τη διαδικασία του παιχνιδιού, το παιδί θα καταφέρει να επαναπροσδιορίσει τον όρο “φόβος” και να συνειδητοποιήσει αν ο φόβος του, το «απειλεί» πραγματικά!
- Μην χρησιμοποιείτε ποτέ φράσεις όπως “θα έρθει το τέρας να σε πάρει», ή «ο κακός ο λύκος ή ο μπαμπούλας θα σε φάει”
Έτσι, του δημιουργείτε εσείς οι ίδιοι τη φοβία του. Ο φόβος μετατρέπεται σε φοβία, για κάτι που ουσιαστικά δεν υφίσταται. Αυτή η σκέψη θα διογκωθεί και αυτόματα θα απομακρυνθείτε και εσείς οι ίδιοι από το παιδί σας.
- Εστιάστε σε καταστάσεις που το παιδί έχει φανεί γενναίο
Σκεφτείτε τι μπόρεσε να αντιμετωπίσει με επιτυχία; (ακόμη και αν δεν τα κατάφερε πλήρως). Επιβραβεύστε το, ενθαρρύνετε το να αντιμετωπίσει όλα όσα το προβληματίζουν. Παρέχοντας του, όποτε το χρειάζεται, την στήριξη σας και την αγάπη σας.
Αν δείτε ότι ο φόβος επεκτείνεται και δεν υποχωρεί, μη διστάσετε να απευθυνθείτε σε ειδικό, έτσι ώστε η καθημερινότητα του μικρού σας να μην γίνει δυσλειτουργική.