Αλλάζει, ή όχι, ο άνθρωπος;
Αντίθετα με την βαθιά πεποίθηση των περισσότερων, ότι «ο άνθρωπος δεν αλλάζει», οι σύγχρονες επιστημονικές μελέτες για την προσωπικότητα καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι «ΝΑΙ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΑΛΛΑΖΕΙ!».
Και εξηγούν: Τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας κάθε ανθρώπου δεν είναι στατικά. Ο τρόπος δηλαδή που σκέφτεται, αισθάνεται και συμπεριφέρεται ένας άνθρωπος ΑΛΛΑΖΕΙ! Συνειδητά ή ασυνείδητα, με την πάροδο του χρόνου όλοι ΑΛΛΑΖΟΥΜΕ, λιγότερο ή περισσότερο.
Και αυτό συμβαίνει επειδή, μεγαλώνοντας, διευρύνεται το πεδίο των γνώσεων και των εμπειριών μας, ερχόμαστε σε επαφή με πολλούς και διαφορετικούς ανθρώπους, ακόμα και με διαφορετικούς πολιτισμούς, συνήθειες και αντιλήψεις, ερχόμαστε αντιμέτωποι με πολλές και ποικίλες καταστάσεις, που μοιραία επηρεάζουν τη σκέψη και τα συναισθήματά μας.
Έτσι, μαθαίνοντας και κατανοώντας βαθύτερα τον κόσμο γύρω μας και τη θέση μας μέσα σ’ αυτόν, αλληλεπιδρώντας με τους άλλους, κρίνοντας, επικρίνοντας και συγκρίνοντας, πρόσωπα και καταστάσεις, αλλά και τον ίδιο μας τον εαυτό, καταλήγουμε να αναθεωρούμε απόψεις, να βιώνουμε νέα και διαφορετικά συναισθήματα και να υιοθετούμε νέες συνήθειες και συμπεριφορές.
Οι σχετικές με την προσωπικότητα έρευνες των ψυχολόγων αποκαλύπτουν ότι οι άνθρωποι, αν το θελήσουν, μπορούν να δημιουργήσουν τα χαρακτηριστικά που χρειάζονται για να είναι επιτυχημένοι στη ζωή που θέλουν. Αυτό όμως απαιτεί δουλειά με τον ίδιο μας τον εαυτό! Κάποιοι μπορούν να επιταχύνουν τη διαδικασία αλλαγής της προσωπικότητας τους κάνοντας σκόπιμες διορθώσεις στη σκέψη και τη συμπεριφορά τους. Κι αυτές οι προσαρμογές μπορούν να οδηγήσουν σε ουσιαστική αλλαγή τη ζωή τους μέσα σε λίγους μήνες, αντί για τα πολλά χρόνια που χρειάζονται κάποιοι άλλοι, οι οποίοι, αργούν να αντιληφθούν τι χρειάζεται ν’ αλλάξουν στη νοοτροπία και τη συμπεριφορά τους, ή δεν βρίσκουν τη δύναμη να το κάνουν.
Τα καλά νέα, σύμφωνα με τους ψυχολόγους, είναι ότι οι τεχνικές για να επιφέρουμε τις αλλαγές που θέλουμε στην προσωπικότητά μας είναι σχετικά απλές. Στη πρώτη φάση δίνουμε έμφαση στο γνωστικό μας κομμάτι, δηλαδή στην αλλαγή εκείνων των μοτίβων σκέψης μας, που μας κρατούν εγκλωβισμένους. Στη δεύτερη φάση εστιάζουμε στο συμπεριφοριστικό κομμάτι, κατά το οποίο συνειδητοποιούμε πώς οι δικές μας διαφορετικές συμπεριφορές επιδρούν στους άλλους.
Παράδειγμα: Αν κάποιος πιστεύει ότι «οι άλλοι κοιτάζουν μόνο τον εαυτό τους», είναι πιθανό να συμπεριφέρεται αμυντικά απέναντί τους. Σ’ αυτήν την αμυντική συμπεριφορά πιθανόν οι άλλοι να αντιδράσουν αρνητικά απέναντί του. Οπότε όταν τον κρατήσουν σε απόσταση ή και του επιτεθούν, ο άνθρωπος αυτός επιβεβαιώνει την αρχική του πεποίθηση ότι δεν μπορεί να εμπιστεύεται τους άλλους. Αν όμως δοκιμάσει να είναι πιο ανοιχτός μαζί τους, και να μοιραστεί, για παράδειγμα ένα πρόβλημα ή δυσκολία που αντιμετωπίζει, το πιθανότερο είναι να διαπιστώσει, ότι κάποιοι από αυτούς δεν σκέφτονται μόνο τον εαυτό τους, αλλά και τον απέναντί τους.
Με δυο λόγια: Μην μένετε κολλημένοι σ’ αυτά που πιστεύετε, ή αισθάνεστε. Δώστε στον εαυτό σας και στους άλλους την ευκαιρία… της δοκιμής του διαφορετικού!