Νέο μωρό στην οικογένεια. Πώς να το εξηγήσω στο μεγαλύτερο αδελφάκι;
Ο ερχομός του νέου μωρού στην οικογένεια, σίγουρα αλλάζει τα δεδομένα που ίσχυαν ως τώρα σε σχέση με το πρώτο μας παιδί . Πώς μπορούμε λοιπόν να εξασφαλίσουμε τη συνέχιση της “οικογενειακής γαλήνης” αλλά πάνω από όλα την ηρεμία στην ψυχή του παιδιού μας που καλείται να προσαρμοσθεί σε νέες καταστάσεις;
– Ανάλογα με το επίπεδο αντίληψης, μπορείτε να μιλήσετε στο παιδί για τη γέννηση και τον ερχομό του νέου παιδιού. Έτσι τα παιδιά νιώθουν ότι συμμετέχουν στο σημαντικό νέο γεγονός για την οικογένεια που θα αλλάξει την κατάσταση όπως την γνωρίζουν, χωρίς να νιώθουν ότι παραμερίζονται ή ότι χάνουν κάτι.
– Μην απογοητεύεστε εάν αρχικά το μεγαλύτερο παιδί δεν δείχνει μεγάλη αγάπη στο μικρότερο αδελφάκι. Θα πρέπει να δείξετε στο μεγαλύτερο παιδί τι είναι επιτρεπτό και το τι όχι: ενίσχυση θετικών συμπεριφορών, αποφεύγοντας να δίνετε προσοχή στην αρνητική συμπεριφορά του (λάθος τρόπος να τραβήξει το ενδιαφέρον).
– Εξηγήστε του ότι οι ανάγκες του μωρού τον πρώτο καιρό είναι μεγάλες και ότι την ίδια προσοχή δίνατε και σ’ αυτό όταν ήταν μωρό, λέγοντάς του ότι δε μπορεί να κάνει τίποτε άλλο από το να αποδεχθεί αυτήν την κατάσταση. Μόνο έτσι ένα παιδί θα καταφέρει να ξεπεράσει σιγά σιγά τη ζήλια του, γεγονός που συμβαίνει συνήθως μετά τα πέντε πρώτα χρόνια ζωής.
– Προστατέψτε το μωρό, δείχνοντας στο μεγαλύτερο παιδί πως κατανοείτε τα αρνητικά συναισθήματά του, αλλά δεν επιτρέπετε σε καμία περίπτωση να τα κάνει πράξη. Μπορεί να εκδηλώσει με εναλλακτικούς τρόπους τη ζήλια (λεκτικά ή π.χ. με το να κακομεταχειρίζεται ένα παιχνίδι). Ωστόσο, μην αφήνετε τα δυο παιδιά εντελώς μόνα τους, ακόμα κι αν η ζήλια έχει ξεπεραστεί.
– Μετά τη γέννηση, θα πρέπει να κρατάτε τις ισορροπίες ως προς την προσοχή που απολαμβάνουν τα παιδιά όχι μόνο από εσάς, αλλά από όλους όσοι αποτελούν τον κοινωνικό περίγυρό τους. Γι’ αυτό μη συγκρίνετε τα παιδιά και προτρέψτε και το συγγενικό σας περιβάλλον να κάνει το ίδιο.
– Προτρέψετε το να αναλάβει ευθύνες – αν φυσικά το επιτρέπει η ηλικία του – απέναντι στο αδερφάκι του και επιβραβεύστε το. Ζητήστε του να το προσέξει, να το ταΐσει, να παίξει μαζί του και να το καθησυχάσει όταν κλαίει. Τα παιδιά χαίρονται όταν τους συμπεριφέρονται σαν ενήλικες.
– Παρατηρείστε τα παιδιά πως αλληλεπιδρούν. Εάν δείτε το μεγαλύτερο να μην έχει την επιθυμητή συμπεριφορά, πάρτε το μωρό και αποσπάστε την προσοχή του μεγαλύτερου με ένα τραγούδι, ένα παιχνίδι ή μια δραστηριότητα, ακόμα κι ένα σνακ. Με αυτό τον τρόπο θα αποφύγετε τα “ΜΗ”, “ΟΧΙ” που αποφέρουν την επιθετικότητα του παιδιού και όλα τα αρνητικά συναισθήματα.
– Κατά την είσοδο του παιδιού στο νηπιαγωγείο, βοηθήστε το παιδί να μην αισθανθεί ότι το στέλνετε σχολείο επειδή γεννήθηκε το μωρό.
– Μην “κατηγορείτε” το μωρό για όλα. Αποφύγετε εκφράσεις όπως “κάνε ησυχία, θα ξυπνήσεις το μωρό”, “δε μπορούμε να πάμε στο πάρκο τώρα, πρέπει να ταΐσω το μωρό”. Αντί αυτών πείτε: “τα χέρια μου είναι απασχολημένα τώρα”, “θα σε βοηθήσω σε πέντε λεπτά”, “θα πάμε στο πάρκο μετά το μεσημεριανό».
– Τέλος, προσπαθήστε να είστε υποστηρικτικοί. Δείξτε στο παιδί ότι κατανοείτε τα συναισθήματά του («τα πράγματα έχουν αλλάξει με το νέο μωρό/ Θα χρειαστούμε όλοι λίγο χρόνο για να συνηθίσουμε τη νέα κατάσταση»/ «καταλαβαίνω ότι θα θελες να πάμε ΤΩΡΑ στο πάρκο, αντί να περιμένουμε πρώτα να ξυπνήσει το μωρό»). Γενικά, χρησιμοποιείτε ήπιες εκφράσεις που φανερώνουν ότι αναγνωρίζετε τα συναισθήματα του παιδιού.
*EXTRA TIP
Διαβάστε τους βιβλία & παραμύθια που θα τα βοηθήσουν να κατανοήσουν καλύτερα το γεγονός. Μέσα από τις εικόνες και τον φανταστικό κόσμο, τα παιδιά «ανοίγονται» και «ξεκλειδώνουν».
Εμείς σας προτείνουμε το παραμύθι «Μαμά,, γιατί βλέπω άσχημα όνειρα;», της Έλλης Χατζηπαζαρλή-Καρπουχτσή , μέσα από το οποίο το παιδί θα ευαισθητοποιηθεί και θα μπορέσει να καταλάβει πως ο κόσμος των αδελφών, δεν είναι τελικά και τόσο…κακός!