Η αγάπη έχει και όρια και κανόνες
Μερικές φορές οι γονείς δυσκολευόμαστε να θέσουμε κανόνες στα παιδιά μας γιατί θεωρούμε ότι καταπιέζουμε την ελευθερία έκφρασης και το πνεύμα τους. Έχουμε ενοχές θεωρώντας ότι βρισκόμαστε σε θέση ισχύος, επειδή εμείς είμαστε μεγάλοι κι εκείνα δεν έχουν κάποια άλλη επιλογή από το να υπακούσουν σε αυτό που τους λέμε.
Ωστόσο, δεν είναι έτσι τα πράγματα. Οι κανόνες είναι αναγκαίοι και για εκείνα και για εμάς. Όλοι μας πρέπει να υπακούμε σε κανόνες για να μπορούμε να συνυπάρχουμε αρμονικά μεταξύ μας, αλλά και με τους άλλους. Μιλάμε για κανόνες που να βασίζονται στη λογική και όχι στην επίδειξη δύναμης και ελέγχου.
Τα «όχι» και «μη» δεν είναι κακές λέξεις. Εξαρτάται ο τρόπος που τις χρησιμοποιεί κάποιος, ο τόνος της φωνής του, τη συνοδεία εξήγησης που ακολουθεί την άρνηση. Ένα σκέτο «όχι» με επεξήγηση «επειδή το λέω εγώ», στο «γιατί» που θα ακολουθήσει του “όχι”, δεν είναι δόκιμο, ούτε αποδεκτό.
Τα παιδιά δεν μας ανήκουν! Το ότι έχουν μικρότερο μέγεθος από εμάς ή επειδή δεν μπορούν να αντιδράσουν, δεν σημαίνει ότι εμείς πρέπει να τους επιβαλλόμαστε.
Ακριβώς όμως, επειδή είναι μικρά παιδιά και δεν γνωρίζουν όσα – οφείλουμε να – γνωρίζουμε οι ενήλικες, έχουμε ευθύνη να τα προστατεύσουμε και να τα μεγαλώσουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, μέχρι να μεγαλώσουν και να μπορούν να παίρνουν μόνα τους τις αποφάσεις για τον εαυτό τους.
Ένα μικρό παιδάκι δεν καταλαβαίνει ότι δεν κάνει να φάει δεκαπέντε μπισκότα μαζεμένα, ούτε ότι είναι επικίνδυνο να σκαρφαλώνει στα κάγκελα του μπαλκονιού, ή να βλέπει με τις ώρες tablet. Είναι υποχρέωσή μας να εξηγήσουμε το «γιατί» δεν γίνεται να πραγματοποιηθεί η επιθυμία του, να το αφήσουμε να εκφράσει τη ματαίωση που νιώθει και να το «παρηγορήσουμε», ανάλογα με την ηλικία του βέβαια.
Σε μεγαλύτερες ηλικίες, ειδικά αν του έχουμε εξηγήσει ένα πράγμα σαράντα φορές, μπορεί να αρχίσουμε να τα βλέπουμε όλα… κόκκινα. Υπεράνθρωποι δεν είμαστε, αλλά προσπαθούμε να διατηρήσουμε την ψυχραιμία μας, μετράμε και από μέσα μας “μέχρι το δέκα”, που λέγανε κι οι παλιοί και ήρεμα αναφερόμαστε σε συνέπειες που θα έχει η τάδε ή η δείνα ανεπίτρεπτη συμπεριφορά τους, αν επαναληφθεί.
Σημαντικό είναι να μην αλλάζουμε γνώμη και να είμαστε σταθεροί όταν θεσπίζουμε κανόνες, όποιους έχει η κάθε οικογένεια. Για παράδειγμα, αν λέμε ότι πρέπει να βρισκόμαστε στο κρεβάτι στις εννιά το βράδυ, γιατί ο βραδινός ύπνος ξεκουράζει, βοηθάει στη σωστή ανάπτυξή και φυσικά υπάρχει και το πρωινό ξύπνημα, αυτό σημαίνει ότι κάθε βράδυ στις εννιά, πρέπει το παιδί να πέφτει για ύπνο κι ας θέλει να δει nikelodeon “πέντε λεπτά ακόμη”. Αν όμως είναι Σαββατοκύριακο, έχουμε κάποιο πάρτι ή είμαστε σε καλοκαιρινές διακοπές, μπορεί να υπάρξει εξαίρεση του κανόνα και να κοιμηθεί το παιδί αργότερα, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι ακυρώνουμε τον κανόνα που βάλαμε.
Τέλος, καλό θα ήταν όταν βάζουμε κανόνες και όρια, να είμαστε οι πρώτοι που τα τηρούμε. Τα παιδιά μιμούνται και αντιγράφουν τη συμπεριφορά των γονιών τους.
Δεν γίνεται να λέμε στο παιδί μας “αγάπη μου, δεν είναι σωστό να βρίζουμε” και στο καπάκι να μας ακούει να πετάμε το ένα «γαλλικό» μετά το άλλο. Ούτε να του λέμε “δεν είναι όμορφο να φωνάζεις” κι οι ίδιοι μετά να χρειαζόμαστε καραμέλες για το λαιμό απ’ τις αγριοφωνάρες μας.
Να μη μας αφορά το ρητό “Δάσκαλε που δίδασκες και νόμο δεν εκράτεις”, αλλά να είμαστε σωστά πρότυπα, υπακούοντας κι εμείς στους κανόνες της οικογένειάς μας και των υπόλοιπων κοινωνικών συνόλων όπου ανήκουμε. Τότε και τα παιδιά μας, χωρίς μεγάλη προσπάθεια από τη μεριά μας, θα τους ακολουθήσουν!