Πριν πεις «ναι», σκέψου κι αυτό!
Μια τόση δα λεξούλα, που μπορεί να σας φέρει αντιμέτωπους με τα πιο χρονοβόρα και αναπάντεχα προβλήματα. Πριν λοιπόν, την πείτε μάθετε τι πρέπει να ρωτήσετε τον εαυτό σας πρώτα…
1 . Από τι θα πρέπει να παραιτηθώ για να πω «ναι»;
Αν κάνεις μια χάρη η απάντηση στο ερώτημα αυτό είναι αρκετά προφανής. Προσφέρετε τα χρήματά σας, το χρόνο ή ενέργεια σε κάποιον άλλο, άρα θα έχετε λιγότερα για τον εαυτό σας.
Αλλά τι γίνεται όταν ένας φίλος προτείνει να κάνει μια χάρη για σας; Σε αυτή την απίστευτη στιγμή χαράς όταν ένα άλλο ανθρώπινο ον σας προσφέρει δωρεάν βοήθεια, θα πρέπει ακόμα και τότε να σταματήσετε και να σκεφτείτε. Διότι ακόμη κι αν προτίθεται να κόψει 10 στρέμματα γκαζόν σας για εσάς δωρεάν στο τέλος θα πρέπει να δώσετε κάτι.
Θα μπορούσε να είναι ο έλεγχος: ίσως κόβει το γρασίδι σε πιο ψηλό απ’ ότι προτιμάτε ή χρησιμοποιεί φυτοφάρμακα που δεν σας αρέσουν. Θα μπορούσε να είναι η ελευθερία σας: όπως το να είστε στο εξοχικό στη διάρκεια των γιορτών και να τον φιλοξενήσετε.
Πριν λοιπόν, πείτε βιαστικά «ναι» σκεφτείτε. Βέβαια, μπορεί η ελευθερία στο σπίτι στις γιορτές ή ο έλεγχος στο κτήμα να σας είναι παντελώς αδιάφορα μπροστά στα 10 στρέμματα γκαζόν, ωστόσο για άλλους είναι διαφορετικά…
2. Μήπως αυτή η επιλογή έχει ημερομηνία λήξης;
Πάρα πολύ συχνά πιεζόμαστε να δώσουμε μια απάντηση αμέσως, γιατί αν δεν υπάρξει το “ναι!” εκείνη την ώρα θα χαθεί μια ευκαιρία… για πάντα. Ή τουλάχιστον έτσι νομίζουμε. Με μια πιο απόμακρη προσέγγιση εύκολα καταλαβαίνουμε ότι στην περίπτωση αυτή ο φόβος της απώλειας είναι το κίνητρο και κανείς δεν παίρνει τη σωστή απόφαση με βάση αυτό το συναίσθημα.
Ο χρόνος μπορεί να βελτιώσει ριζικά την ηρεμία και την ποιότητα της απάντησής σας. Επιπλέον, οι περισσότερες καλές ευκαιρίες έχουν διάρκεια ζωής μεγαλύτερη από ό, τι νομίζετε, επιτρέποντάς σας να ζυγίσετε τις επιλογές σας, να πάρετε συμβουλές, να ακούσετε τη διαίσθησή σας και να αποφασίσετε με την ψυχή και το μυαλό σας.
3. Ποιο είναι το μεγάλο ρίσκο αλλά και ποιο το μικρό;
Θέλετε να αφήσετε τη δουλειά σας και να ξεκινήσετε τη δική σας επιχείρηση. Ο μεγάλος κίνδυνος είναι τι θα συμβεί αν δεν κάνετε αρκετά έσοδα οπότε κινδυνεύετε να χάσετε το σπίτι σας και να επιστρέψετε πίσω με τους γονείς σας στο… χωριό!
Ποιος είναι όμως ο μικρός κίνδυνος, αυτός που δεν έχετε σκεφτεί ακόμα; Για παράδειγμα, τι θα γίνει αν ξεκινήσετε την επιχείρησή σας και ναι μεν σας φέρει αρκετά χρήματα, όμως είναι απαραίτητο να εργάζεστε 22 ώρες την ημέρα, χωρίς διακοπή, προκειμένου να τα βγάλετε πέρα μέχρι να… συνταξιοδοτηθείτε στην ηλικία των 67; Τι σας συμφέρει;
4. Τι θέλω πραγματικά;
Μερικοί από εμάς κατά καιρούς λένε «ναι» σε κάτι, γιατί πραγματικά πιστεύουν ότι θα μπορούσε να οδηγήσει σε κάτι άλλο.
Ας υποθέσουμε ότι έχετε μια φίλη από το Facebook που ονομάζεται Greta και ζει στη Γερμανία. Έχει μια 17χρονη κόρη η οποία ενδιαφέρεται να έρθει το καλοκαίρι για διακοπές και η φίλη σας και μητέρα της θέλει να την φιλοξενήσετε. Εσείς φυσικά θα πείτε «βεβαίως γιατί με ενδιαφέρουν οι πολιτιστικές ανταλλαγές και λατρεύω τους νέους». Το οποίο είναι αλήθεια, όμως σε κάποια σκοτεινή, λιγότερο γενναιόδωρη άκρη του μυαλού σας σκέφτεστε «αν το κάνω αυτό ίσως η Greta θα αφήσει το γιο μου να μείνει στο σπίτι της στο Βερολίνο για το διδακτορικό του με το Erasmus».
Εσείς καλά τα σκέφτεστε, η Greta όμως τι λέει; Μήπως, αντί να πείτε «ναι» με τη μία, να αλλάξετε την απάντησή σας σε «εντάξει Greta, θα φιλοξενήσω την κόρη σου το ερχόμενο καλοκαίρι, αλλά θα ήθελα να μιλήσουμε και για το γιο μου που ενδιαφέρεται να έρθει Βερολίνο για λίγους μήνες το επόμενο φθινόπωρο». Βέβαια, αυτή η εξήγηση μπορεί να είναι λίγο πιο… άμεση από ό, τι συνήθως γίνονται τα πράγματα. Αλλά αυτό ακριβώς θα μπορούσε επίσης να σώσει τη σχέση σας με την Greta, αν όχι να την ξεκαθαρίσει! Όλοι αγαπούν την ειλικρίνεια, ακόμη και οι Ευρωπαίοι…
5. Ο… προσφερόμενος τι πραγματικά θέλει;
Δεν είστε οι μόνοι που μπορεί να μην θέλουν να ανταπεξέλθουν σε αυτό που πραγματικά είναι το με ένα «ναι» ή «όχι». Εκείνος που προσφέρεται να σας βοηθήσει ή που σας προσφέρει κάτι φαινομενικά ακαταμάχητο, τι πραγματικά θέλει; Τα κρυφά κίνητρα δεν είναι σαν τους θησαυρούς των πειρατών: δεν χρειάζεστε χάρτη ή πυξίδα ή φτυάρι ή… πτυχίο στην… στρατηγική των πειρατών. Απλά πρέπει να ρίξετε μια προσεκτική, λεπτομερή ματιά και να είστε έτοιμοι να απορρίψετε κάτι που θέλετε πολύ, διότι είναι απλά ένα κάλυμμα για μια σειρά από πράγματα που το πιο πιθανό είναι ότι δεν θέλετε!
6. Θα έκανα το ίδιο για τον εαυτό μου;
Δεν είστε η μητέρα Τερέζα ούτε ο Μαχάτμα Γκάντι, ωστόσο δεν σας νοιάζει να κάνετε πολύ δύσκολα πράγματα για τους ανθρώπους που αγαπάτε. Και πολύ καλά κάνετε! Όμως σκεφτείτε: θα κάνατε το ίδιο ακριβώς για τον… εαυτό σας; Θα τα παρατάγατε, δηλαδή, όλα, να τρέξετε για μια αποκλειστικά δική σας ανάγκη, (όχι για την οικογένειά σας). Νομίζω ότι όλοι γνωρίζουμε την απάντηση στο ερώτημα αυτό, και δεν είναι «ναι». Γιατί το κάνετε αυτό στον εαυτό σας;
7. Τι θα έλεγε η μητέρα μου, αν ήταν εδώ;
Αυτό είναι ένα καλό ερώτημα που μπορείτε να βάλετε στον εαυτό σας όταν, για παράδειγμα, είστε ένα βήμα πριν να πείτε «ναι» στο τσιγάρο ή το ραντεβού με τον/την κ. παντρεμένο/η με παιδιά ή στο τεράστιο κομμάτι τούρτας.
Το σίγουρο είναι ότι η μητέρα σας ή όποιος άλλος μεγαλύτερος θα σας έλεγε ότι όλοι ξέρουν πώς να πουν όχι στα πράγματα που θα καταλήξουν να σας πληγώσουν ή να σας κάνουν πολύ, πολύ άρρωστους.
8. Εκείνος/η θα έλεγε «ναι» σε μένα αν ήμουν στη θέση του τώρα;
Καταστάσεις που ταιριάζουν σε αυτό το ερώτημα περιλαμβάνουν προσκλήσεις για συμμετοχή σε πάρτι, ενοχλητικές ή σκληρές εργασίες, αναπάντεχες φιλοξενίες, ξεβολέμματα και κάθε κατάσταση που απαιτεί μιας μορφής «θυσία» για εσάς.
Εάν η απάντηση στο αρχικό ερώτημα είναι «ναι», τότε και η δική σας απάντηση στην ερώτηση που σας κάνει είναι η ίδια! Σε τέτοιες περιπτώσεις ουσιαστικής ανταπόδοσης, έχεις να κάνεις με ένα πραγματικό φίλο και σε αυτού του τύπου τις σχέσεις μπορείτε να πείτε όσα «ναι» θέλετε!