Είστε κακόκεφοι; Έχει και τα καλά του!
Στη μελέτη τα αποτελέσματα της οποίας δημοσιεύτηκαν πρόσφατα στο αμερικανικό περιοδικό ψυχολογίας «Current Directions in Psychological Science», ο ερευνητής Joseph Forgas και οι συνεργάτες του από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, επιχειρηματολογούν θετικά υπέρ του περιστασιακού αισθήματος θλίψης ή των σύντομων περιόδων καταθλιπτικής διάθεσης.
Δεν υποστηρίζουν φυσικά ότι η κλινικά διαγνωσμένη κατάθλιψη έχει θετική πλευρά, αλλά η έρευνά τους έδειξε ότι η κακή διάθεση μπορεί να «πριμοδοτήσει» το άτομο με μεγαλύτερη προσοχή στις λεπτομέρειες, ακριβέστερη ανάκληση μνήμων και καταστάσεων και μεγαλύτερη αίσθηση δικαιοσύνης απέναντι στους άλλους.
Όπως λέει ο επικεφαλής της έρευνας joseph Forgas «τα αρνητικά συναισθήματα είναι τόσο κοινά και διαδεδομένα που απαραίτητα πρέπει να έχουν και κάποιες προσαρμοστικές λειτουργίες».
Η αδιαμφισβήτητη αξία της ευτυχίας
Η ερευνητική ομάδα αναγνωρίζει ότι οι ευτυχισμένες και χαρούμενες εμπειρίες και τα ανάλογα συναισθήματα, χρησιμεύουν τόσο στην μακροζωία όσο και στην ευδαιμονία ενισχύοντας οτιδήποτε είναι ευχάριστο στη ζωή. Ωστόσο, υποστηρίζουν επίσης ότι το να βλέπουμε τον κόσμο πιο ρεαλιστικά, αν και κάπως αρνητικά, μπορεί επίσης να έχει αξία για την επιβίωση μας απέναντι στις απαιτήσεις της καθημερινότητας.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, τα άτομα με πιο «μαύρη» διάθεση έχουν πιο αντικειμενική και ρεαλιστική αντίληψη του κόσμου από ό, τι όσοι διακατέχονται από υπέρμετρη αισιοδοξία. Πάντως, ξεκαθαρίζει ότι τα όποια οφέλη αφορούν τις περιστασιακές μαυρίλες ή αρνητικές διαθέσεις.
Περιστασιακή «μαυρίλα»
Το συμπέρασμα αυτό υποστηρίζει επίσης η καθηγήτρια Diana Kornbrot, ερευνήτρια της Μαθηματικής Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Hertfordshire της Βρετανίας. «Τα άτομα που αισθάνονται λυπημένα και έχουν περιστασιακή κατάθλιψη, συχνά έχουν μια πιο ακριβή αίσθηση του χρόνου» λέει. Όπως εξηγεί, «τα αποτελέσματα δικής μας μελέτης έδειξαν ότι, οι καταθλιπτικοί άνθρωποι ήταν ακριβείς στην εκτίμηση του χρόνου, σε αντίθεση με τις εκτιμήσεις των μη – καταθλιπτικών που ήταν πολύ υψηλές για την πραγματικότητα! Αυτό μπορεί να οφείλεται στο ότι τα ήπια – καταθλιπτικά άτομα εστιάζουν την προσοχή τους περισσότερο στην ώρα και λιγότερο στις εξωτερικές επιρροές και ως εκ τούτου έχουν τη σαφήνεια της σκέψης, ένα φαινόμενο γνωστό ως «καταθλιπτικός ρεαλισμός».
Την άποψη αυτή υπερθεματίζει και η ψυχολόγος του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας, Sonja Lyubomirsky, λέγοντας ότι «η παροδική αρνητική διάθεση είναι απολύτως ευεργετική, όταν η σημασία στη λεπτομέρεια απαιτείται. Που θα πει ότι τα άτομα με αρνητική διάθεση μπορούν να δώσουν μεγαλύτερη προσοχή στις λεπτομέρειες από τις καθημερινές εμπειρίες τους και με αυτόν τον τρόπο έχουν μια πιο ακριβή αίσθηση του τι συμβαίνει».
Ευτυχία vs κακής διάθεσης
Όπως με τα περισσότερα πράγματα στη ζωή, πάρα πολύ ακόμα και από ένα καλό που μας συμβαίνει μπορεί να έχει κάποιο μειονέκτημα. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι το να βιώνουμε μια βραχεία καταθλιπτική περίοδο, όπως αυτές που ερευνήθηκαν από τους επιστήμονες δεν έχουν τα μειονεκτήματά τους.
Ας μη ξεχνάμε ότι όντας λυπημένοι ή σε ήπια κατάθλιψη μπορεί να μας κάνει πιο ανυπόμονους και να μας οδηγήσει σε κακές αποφάσεις. Αλλά βέβαια, αν είμαστε μόνιμα ευτυχισμένοι και χαρούμενοι, η ιστορία της ανθρώπινης φύσης έχει δείξει ότι σύντομα θα συνηθίσουμε τόσο σε αυτά τα συναισθήματα που σταδιακά θα τα εκτιμούμε ολοένα και λιγότερο και θα νιώθουμε όλο και λιγότερο χαρούμενοι.
Συμπέρασμα: Η αντίθεση ανάμεσα στην καλή και την κακή διάθεση μάς είναι απαραίτητη, έτσι ώστε να μπορούμε να εκτιμήσουμε μεν τα καλά γύρω μας, αλλά περιστασιακά να… «βγάζουμε» τα χρωματιστά γυαλιά και να κοιτάμε τον κόσμο γύρω μας μέσα από ένα καθαρό κρύσταλλο ώστε να αντιλαμβανόμαστε το χρόνο, τους ανθρώπους και τις περιστάσεις πιο ρεαλιστικά.
Στο τέλος βέβαια, θα εξακολουθούμε να προτιμάμε να αισθανόμαστε ευτυχείς συχνότερα!