Αναστασία Ντράχα – «iCry2Talk»: Μεταφράζει το κλάμα του μωρού σε… λέξεις
Πόσες φορές άραγε μέσα στην ημέρα δεν έχει τύχει να «σφυροκοπάνε» το μυαλό, ερωτήματα, όπως «Μα, γιατί κλαίει τόση ώρα; Τι δεν κάνω σωστά; Τι θέλει να πει; Πότε θα σταματήσει;». Απορίες που μας έχουν όλους κατά καιρούς… βασανίσει, είτε πρόκειται για νέους γονείς, παππούδες, γιαγιάδες ή απλώς για κάποιον που προσπαθεί να απολαύσει με την ησυχία του τον καφέ, το βιβλίο ή τον ύπνο του και αυτό είναι κάτι παραπάνω από απλά αδύνατο! Κι όμως, κάθε φορά που ένα μωρό κλαίει, υπάρχει λόγος αλλά και ο τρόπος να αποκωδικοποιήσει κανείς τα μηνύματα που μεταφέρει αυτό μέσω του κλάματός του.
Η Αναστασία Ντράχα, μία από τις δημιουργούς της εφαρμογής «iCry2Talk», που μεταφράζει το βρεφικό κλάμα σε λέξεις, δίνει όλες τις απαντήσεις στο lifesharing.gr και μοιράζεται τον ενθουσιασμό της για τη φετινή υποψηφιότητά της στα βραβεία «Greek International Women Awards» στην κατηγορία των νέων επιστημόνων.
Συνέντευξη στη Βίκυ Καλοφωτιά
Ονειρευόσασταν από μικρή να ασχοληθείτε με την επιστήμη και την έρευνα;
Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου είχα πάντα μια έντονη περιέργεια και όρεξη να μάθω όσο το δυνατόν περισσότερα πράγματα για να καταλάβω πώς λειτουργεί ο κόσμος τριγύρω μου. Άρχισα να διαβάζω από μικρή ηλικία, συχνή θαμώνας στις δημοτικές βιβλιοθήκες της γειτονιάς μου, προσπαθώντας παράλληλα να ξεχωρίσω με το τι πραγματικά θέλω να ασχοληθώ, τι με παθιάζει. Ξεκίνησα να ταξιδεύω και να επικοινωνώ τις ανησυχίες μου με άτομα που γνώριζα μέσω ευρωπαικών προγραμμάτων που πρωθούσαν το γόνιμο διάλογο μεταξύ νέων από όλη την Ευρώπη σχετικά με τα προβλήματα των σύγχρονων κοινωνιών.
Συνειδητοποίησα, ότι αυτό που θα ήθελα κυρίως από τη δουλειά μου είναι να μου δίνει την ευκαιρία να έχω θετικό αντίκτυπο στη ζωή των ανθρώπων, συνέχεια να με προκαλεί δημιουργικά και να μου δίνει τη δυνατότητα να δουλεύω σε ομαδικά πλαίσια. Επέλεξα να γίνω μηχανικός γιατί ο κύριος ρόλος μας είναι να μπορέσουμε να βρούμε έναν καινοτόμο τρόπο να συνδυάσουμε βέλτιστα ό,τι έχουμε διαθέσιμο με βάση τη γνώση και την εμπειρία μας για να λύσουμε ένα πρόβλημα, ενώ και η ίδια η τεχνολογία βρίσκει πραγματικά αξία μόνο όταν υπηρετεί τον άνθρωπο.
Ανήκετε στην επιστημονική ομάδα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, που επινόησε την εφαρμογή «iCry2Talk», η οποία αποκωδικοποιεί το κλάμα του μωρού. Πώς προέκυψε αυτή η ιδέα;
Στο τρίτο έτος σπουδών μου στο Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών ΑΠΘ, μαζί με δυο συμφοιτητές μου -τον Ανδρέα Λουτζίδη και τον Ιάσονα Χατζηκώστα– είχαμε όρεξη να δημιουργήσουμε ένα project που θα είχε πρακτική εφαρμογή στη ζωή των ανθρώπων και προσεγγίσαμε τον καθηγητή του τμήματός μας, Λεόντιο Χατζηλεοντιάδη όπου είχε την ιδέα του iCry2Talk. Το κλάμα είναι στη βάση του ένα ηχητικό σήμα με απίστευτα μεγάλη και πολύτιμη, συμπιεσμένη πληροφορία όντας το πρώτο μέσο επικοινωνίας των βρεφών για να εκφράσουν τις ανάγκες τους.
Είναι μια οικουμενική γλώσσα, η κατανόηση της οποίας εξασφαλίζει την υγιή φυσιολογική και ψυχοκοινωνική ανάπτυξη του βρέφους και τη δημιουργία μιας δυνατής σχέσης με το γονέα. Η πρόκληση ήταν λοιπόν να μεταφράσουμε αυτή τη γλώσσα και να δημιουργήσουμε ένα απλό εργαλείο για το γονέα ώστε να μπορεί να καταλάβει και να φροντίσει το μωρό του ανά πάσα στιγμή.
Πόσο διάστημα χρειάστηκε μέχρι να φτάσει στα χέρια των νέων γονέων και να μπορέσει να εφαρμοστεί και στην πράξη;
Το project ξεκίνησε στα πλαίσια του παγκόσμιου διαγωνισμού καινοτομίας και τεχνολογίας της Microsoft, Imagine Cup 2018, όπου κατακτήσαμε τη 2η θέση παγκοσμίως. Μέσα στον πρώτο χρόνο, κάναμε την απαραίτητη έρευνα για το κλάμα και τα χαρακτηριστικά του αλλά και εκπαιδευτήκαμε στα απαραίτητα τεχνολογικά εργαλεία για την υλοποίηση του project. Συνεργαστήκαμε με γιατρούς του κλάδου, νοσοκομεία και κλινικές για να συλλέξουμε κλάματα για να εκπαιδεύσουμε τους αλγορίθμους μας αλλά και με γονείς για να κατανοήσουμε βαθύτερα τις ανάγκες τους και την καθημερινότητά τους.
Είχαμε μια πιλοτική εφαρμογή που αναγνώριζε το κλάμα της πείνας και του πόνου για το διαγωνισμό με πολύ καλή ακρίβεια. Μέσα στον επόμενο χρόνο, συμμετείχαμε σε έναν επιταχυντή startup για την επιχειρηματική μας ωρίμανση, συνεχίσαμε να βελτιώνουμε την εφαρμογή μας και είμαστε σε συζητήσεις με επιχειρηματικούς συνεργάτες για τη διάθεσή της στην αγορά.
Πώς ακριβώς λειτουργεί και πού μπορεί κανείς να προμηθευτεί αυτόν τον… ιδιότυπο μεταφραστή;
Το κλάμα του μωρού διαφέρει σε κάποια βασικά χαρακτηριστικά καθώς εκφράζει ποικίλες φυσιολογικές και ψυχολογικές ανάγκες τους πρώτους 12 μήνες. Η εφαρμογή χρησιμοποιεί έξυπνους αλγορίθμους τεχνητής νοημοσύνης και προηγμένες τεχνικές επεξεργασίας ηχητικού σήματος για να εντοπίσει μοτίβα στα διάφορα είδη κλάματος και να εμφανίσει μια πιθανή «μετάφραση» του κλάματος. Αυτή τη στιγμή δεν είναι διαθέσιμη στο ευρύ κοινό.
Ποιες είναι οι μέχρι στιγμής αντιδράσεις μετά τη χρήση του;
Η επικοινωνία και η υποστήριξη των γονέων ήταν ιδιαίτερα θερμή από την αρχή της προσπάθειάς μας και μας έδινε πάντα δύναμη να συνεχίζουμε με μεγάλη όρεξη και ενθουσιασμό το εγχείρημά μας. Το κλάμα του μωρού, ιδιαίτερα για τους νέους και άπειρους γονείς ή για τους κωφούς γονείς, είναι ιδιαίτερα αγχωτικό και θέλουμε να τους βοηθήσουμε όσο μπορούμε από πλευρά μας να αναπτύξουν μια ζεστή σχέση με το μωρό τους και να ανταποκριθούν στις ανάγκες του.
Πόσο εύκολο είναι να εφαρμοστεί και από μεγαλύτερα σε ηλικία, άτομα, όπως είναι ο παππούς και η γιαγιά;
Η εφαρμογή έχει σχεδιαστεί ώστε να είναι πολύ απλή και εύκολη στη χρήση από όλους. Πρακτικά ο χρήστης πατάει απλά ένα κεντρικό κουμπί για να ηχογραφήσει το κλάμα του μωρού και σε κάποια δευτερόλεπτα έχει την απάντηση της «μετάφρασης» στην οθόνη του.
Έχουν καταγραφεί και περιπτώσεις, όπου η εφαρμογή δεν κατάφερε να ερμηνεύσει την αιτία του κλάματος;
Όπως κάθε ερευνητικό έργο, η εφαρμογή συνεχίζει να βελτιώνεται και να επεκτείνει τις διαθέσιμες ερμηνείες του κλάματος, καθώς έχουμε πρόσβαση σε περισσότερα διαφορετικά είδη κλάματος και χρήστες.
Έχετε σκεφθεί να την προωθήσετε και στο εξωτερικό;
Η εφαρμογή μας απευθύνεται στην παγκόσμια κοινότητα γονέων και γιατρών και αντίστοιχη διεθνή ματιά έχουμε και στις απαραίτητες συνέργειες μας.
Μιλήστε μας για την κοινότητα γονέων «Donate a Cry», που έχετε δημιουργήσει. Για τι ακριβώς πρόκειται;
Θεμέλιος λίθος της λειτουργικότητας των αλγορίθμων και της ακρίβειας της εφαρμογής είναι η πρόσβαση σε ευρύ φάσμα κλαμάτων με έγκυρη ταυτοποίηση ως προς την ανάγκη που εκφράζουν. Έτσι δημιουργήσαμε την iCry2Talk κοινότητα γονέων και γιατρών στα πλαίσια της καμπάνιας “Donate a Cry” που συνέβαλαν στην ανάπτυξη της εφαρμογής μας δωρίζοντας βρεφικά κλάματα μέσω μιας άλλης απλής donation εφαρμογής που δημιουργήσαμε γι ‘αυτό το σκοπό. Περισσότερα μπορείτε να μάθετε και στην ιστοσελίδα μας http://icry2talk.com
Έχετε έρθει σε επικοινωνία και με μαιευτήρια στην Ελλάδα, έτσι ώστε να αρχίσει να χρησιμοποιείται ευρύτερα;
Μαιευτήρια, κλινικές, νοσοκομεία, παιδίατροι και νεογνολόγοι ήταν εξαρχής συνεργάτες και υποστηρικτές μας, βοηθώντας στη συλλογή κλαμάτων σε κλινικό περιβάλλον, με ασφάλεια και αξιοπιστία.
Αντιμετωπίσατε δυσκολίες όσο πειραματιζόσασταν στο εργαστήριο;
Η κάθε ερευνητική προσπάθεια ενέχει δυσκολίες και εμείς από τη μεριά μας είχαμε να πειραματιστούμε με ένα σχετικά καινούριο και καινοτόμο κλάδο και να συλλέξουμε και αρκετά αξιόπιστα κλάματα σε κλινικό και μη περιβάλλον. Παράλληλα, είχαμε να εξοικειωθούμε και με την επιχειρηματική διάσταση του εγχειρήματός μας, ώστε η τεχνολογία μας να μπορεί να υποστηριχθεί από ένα βιώσιμο οικονομικά επιχειρηματικό πλάνο για να είναι διαθέσιμη δωρεάν στους γονείς σε όλο τον κόσμο. Τέλος, η ανάπτυξη της startup ήταν παράλληλη με τη σχολή μας, με αποτέλεσμα να δουλεύουμε αρκετά έντονα και σκληρά για να ισορροπήσουμε όλες μας τις υποχρεώσεις.
Υπήρξε κάποια στήριξη από την Πολιτεία για την προώθηση του έργου σας;
Υποστηρίξαμε οικονομικά ως ομάδα όλο το project με την καθοδήγηση του καθηγητή μας και του εργαστηρίου του. Το πανεπιστήμιο μας προώθησε επικοινωνιακά στο δίκτυό του και στη συνέχεια αναπτύξαμε ένα δίκτυο από συνεργάτες, τεχνολογικούς και επιχειρηματικούς μέντορες.
Στο παρελθόν κατακτήσατε με το «ICry2Talk», την πρώτη θέση σε διαγωνισμό στη χώρα μας και αμέσως μετά δοκιμάσατε την τύχη σας και σε αντίστοιχους στις ΗΠΑ και στην Κίνα. Ποιες ήταν οι εντυπώσεις από τους συναδέλφους σας εκεί;
Έχουμε παρουσιάσει την ιδέα μας και την εφαρμογή στο παρελθόν σε πολλούς ειδικούς του τεχνολογικού και επιχειρηματικού κλάδου και άλλους συναδέλφους μας μηχανικούς, ερευνητές και entrepreneurs και κάθε φορά ανακαλύπταμε και εμείς οι ίδιοι μια καινούρια πτυχή της μέσα από τα μάτια τους. Η αντίδραση τους πάντα περιείχε στοιχεία έκπληξης για τη δυνατότητα μετάφρασης του κλάματος, αλλά και ενθουσιασμού, καθώς απαντάμε σε μια καθολική ανάγκη που αναγνωρίζουν όλοι. Έχουμε πάρει πολύ θερμή υποστήριξη και ενθάρρυνση και συνεχίζουμε να έχουμε μια διεθνή ματιά ως προς το έργο μας.
Ισχύει ότι η εφαρμογή προτείνει και κάποιους τρόπους για να σταματήσει το κλάμα του νεογνού, όταν αποκωδικοποιηθεί ο λόγος που το προκαλεί;
Η εφαρμογή περιλαμβάνει και ενδιαφέρον εκπαιδευτικό υλικό για τους γονείς με συμβουλές και οδηγίες φροντίδας από ειδικούς και γιατρούς.
Φέτος είστε υποψήφια στα «Greek International Women Awards» στην κατηγορία των νέων επιστημόνων. Είναι κάτι που ελπίζατε να συμβεί;
Είναι μεγάλη μου τιμή και χαρά πραγματικά να είμαι υποψήφια για τα Greek International Women Awards στην κατηγορία Young Star, για τα πρώτα βήματα και τις διακρίσεις στην επαγγελματική μου πορεία και κοινωνική δράση, πλάι σε άλλες 7 αξιέπαινες νέες γυναίκες! Όντας στην αρχή της επαγγελματικής μου πορείας, προσπαθώ να επιλέγω project που μου δίνουν το χώρο να δημιουργώ, μαθαίνω και αναπτύσσομαι συνεχώς αλλά και την ευκαιρία να έχω θετικό αντίκτυπο. Ευελπιστώ, να ενθαρρύνω έτσι και άλλες νεαρές γυναίκες να τολμούν και να κυνηγούν τους στόχους τους και τα οράματά τους, αλλά και κυρίως να διεκδικούν δυναμικά μια θέση στο χώρο των Επιστημών!
Έχετε αναφέρει ότι «θαυμάζετε τις δυναμικές γυναίκες που παρά τους περιορισμούς μάχονται για το όραμά τους». Εσείς, αντιμετωπίσατε εμπόδια μέχρι στιγμής;
Νομίζω ότι μια κοινή δυσκολία για όλες τις γυναίκες σε παραδοσιακά ανδροκρατούμενα επιστημονικά πεδία είναι να ξεπεράσουμε το όποιο πέπλο αμφισβήτησης των ικανοτήτων και της αξίας της θέση μας στο χώρο που διατηρείται συστημικά και κοινωνικά, να αισθανθούμε ότι ανήκουμε εκεί και να πιστέψουμε πως ό,τι πετυχαίνουμε βασίζεται αποκλειστικά στις ικανότητες και το ταλέντο μας. Γι’ αυτό το λόγο πιστεύω πως είναι πολύ σημαντικό να προβάλλονται και να εκτιμώνται περισσότερο σπουδαίες γυναίκες του επιστημονικού κι άλλων κλάδων για να εμπνεόμαστε και οι νεότερες γενιές, όπως πρεσβεύουν και τα βραβεία GIWA.
Με ποιον τρόπο σκοπεύετε να «κινητοποιήσετε και να ενδυναμώσετε τους ανθρώπους γύρω σας», όπως έχετε, επίσης δηλώσει;
Παράλληλα με την ερευνητική μου δουλειά, είμαι Education Lead σε μια ΜΚΟ, τη MExoxo, που ενδυναμώνει γυναίκες σε όλο τον κόσμο μέσω της επιχειρηματικότητας και της ανάπτυξης ποικίλων δεξιοτήτων. Ιδιαίτερα κοντά στην καρδιά μου είναι και η προώθηση του STEM κλάδου ώστε να είναι προσβάσιμος σε όλους και να ενισχυθεί ιδιαίτερα η γυναικεία εκπροσώπηση, στηρίζοντας ως μέντορας νέα κορίτσια και μέσω εκδηλώσεων επικοινωνίας της επιστήμης. Μόνο το 30% των ερευνητών παγκοσμίως είναι γυναίκες και ο μόνος τρόπος να λύσουμε όλα τα μεγάλα προβλήματα των σύγχρονων κοινωνιών είναι να συμπεριλάβουμε το απίστευτο αυτό αναξιοποίητο δυναμικό και να ενδυναμώσουμε τις γυναίκες επιστήμονες του αύριο.
Τι σχεδιάζετε για τα επόμενα βήματά σας;
Αυτή τη στιγμή εκπονώ το διδακτορικό μου στον κλάδο των ψηφιακών διαγνωστικών μέσων για νευροεκφυλιστικές ασθένειες, όπως το Αλτσχάιμερ, και ευελπιστώ η έρευνα μου να θέσει ένα λιθαράκι ακόμη για την έγκαιρη διάγνωση και πρόληψη της νόσου. Στόχος μου είναι να συνεχίσω να εξερευνώ τον κλάδο της τεχνολογίας και τις εφαρμογές του για τη βελτίωση της ζωής των ανθρώπων, συμβάλλοντας παράλληλα στην ενίσχυση της θέσης των γυναικών στον πυρήνα του.