Έχω ανάγκη από… ένα γλυκό
Όταν αναζητάτε αλμυρές τροφές
Το πιο πιθανό σενάριο είναι να υποφέρετε από ανεπάρκεια κάποιων μεταλλικών στοιχείων. Μελέτες έχουν δείξει ότι οι γυναίκες που κάνουν δίαιτες χαμηλού ασβεστίου, αναζητούν αλμυρά φαγητά περισσότερο από όσες λαμβάνουν επαρκές ασβέστιο. Πιθανότατα, το νάτριο αυξάνει προσωρινά τα επίπεδα του ασβεστίου στο αίμα, οπότε το σώμα τείνει (λανθασμένα) να πιστέψει ότι το πρόβλημα έχει λυθεί. Επιπλέον, σε πειράματα με ζώα, οι ερευνητές έχουν διαπιστώσει ότι η έλλειψη καλίου, ασβεστίου, σιδήρου προκαλεί σημαντικά μεγαλύτερη κατανάλωση επιτραπέζιου αλατιού.
Όταν αναζητάτε σοκολάτα
Αφενός, αναζητάμε τη σοκολάτα κυρίως για τη μοναδική της γεύση. Στην πραγματικότητα όμως, η σοκολάτα διεγείρει την απελευθέρωση της σεροτονίνης, που αποτελεί την κατεξοχήν ορμόνη της διάθεσης. Η σοκολάτα συνιστά ένα αντικαταθλιπτικό σε μορφή επιδόρπιου, που το σώμα αναζητά ενστικτωδώς όταν τα επίπεδα της σεροτονίνης είναι χαμηλά.
Όταν αναζητάτε πικάντικα τρόφιμα
Αν ζεσταίνεστε εύκολα, το σώμα σας θα αναζητήσει καυτερό φαγητό για να σας κάνει να ιδρώσετε. Κάτι τέτοιο μπορεί να φαίνεται αντιφατικό, αλλά εξηγεί γιατί το Μεξικάνικο και το Αραβικό φαγητό είναι τόσο δημοφιλή, ακόμα και όταν η θερμοκρασία είναι αρκετά υψηλή. Ορισμένες έρευνες δείχνουν επίσης, ότι οι άνθρωποι εθίζονται στην αίσθηση των πικάντικων τροφίμων, που συνεπάγεται (με τη σειρά της) αύξηση της πίεσης του αίματος, επιτάχυνση του καρδιακού ρυθμού και γρήγορη αναπνοή.
Όταν αναζητάτε γλυκά
Ισχύει λίγο πολύ ότι και με τη σοκολάτα: η αναζήτηση γλυκών θα μπορούσε να σημαίνει ότι ψάχνετε τρόπο να βελτιώσετε τη διάθεσή σας. Βέβαια, θα μπορούσε να οφείλεται και στο γεγονός ότι το προηγούμενο γεύμα έγινε πριν από πολλές ώρες, οπότε το σώμα μας αναζητά μια γενναία δόση ενέργειας. Τα απλά σάκχαρα (από τα γλυκά) απορροφώνται ταχύτερα από οποιοδήποτε άλλο διατροφικό συστατικό και μας δίνουν άμεσα σημαντική ποσότητα καυσίμου μέσω της αύξησης της γλυκόζης του αίματος.
Όταν αναζητάτε γλυκιά και αλμυρή γεύση
Το σώμα σας χρειάζεται γλυκόζη και το νάτριο για να λειτουργήσει σωστά, καθώς αυτά μεταφέρονται συγχρόνως κατά την πέψη – απορρόφηση της τροφής. Όταν είστε κουρασμένοι και με άδειο στομάχι για αρκετές ώρες, είναι αρκετά πιθανό να αναζητήσετε χαλάρωση και ικανοποίηση σε ένα λιπαρό και αλμυρό φαγητό, που συνοδεύεται τις περισσότερες φορές από επιδόρπιο σοκολάτας. Υπό αυτές τις συνθήκες, είναι σίγουρο ότι πολύ δύσκολα μπορούμε να ελέγξουμε το τι και πόσο τρώμε…
Που καταλήγουμε λοιπόν;
Σε κάθε περίπτωση χρειάζεται ψυχραιμία. Είναι πολύ πιθανό να αναζητήσουμε κάποια στιγμή επιπλέον φαγητό – εκτός τακτικών γευμάτων – και είναι στο χέρι μας το τι θα αποφασίσουμε να… καταβροχθίσουμε εκείνη τη στιγμή. Το «τσιμπολόγημα» δεν πρέπει να συνεπάγεται γλυκά ή πατατάκια.
Πέραν της όποιας γενετικής προδιάθεσης, η αρνητική ψυχολογία και η ανία συνεισφέρουν σε πολύ μεγάλο ποσοστό στη λανθασμένη επιλογή σνακ: π.χ. σοκολάτα ή τυρόπιττα ή και τα δύο. Βέβαια, υπάρχει πάντοτε και η περίπτωση απλά να το… ζηλέψουμε.
Για να αποφύγουμε λοιπόν τις κακοτοπιές, αρκεί να πάρουμε τα σωστά μέτρα: ο καλός νυχτερινός ύπνος (που θα μας ξεκουράσει αρκετά) και η τακτική κατανάλωση γευμάτων (κατά τη διάρκεια της ημέρας) είναι τα δυο πιο αποτελεσματικά.
Γιώργος Μίλεσης, MSc
Κλινικός Διαιτολόγος Διατροφολόγος